Powszechnie, dla uproszczenia, dietę wegańską i dietę wegetariańską często określa się jako dietę wege. I o ile w obu przypadkach bazą są produkty pochodzenia roślinnego,
to pojawiają się również rozbieżności, gdy chodzi o te dwa style odżywiania.
Podstawowe informacje na temat weganizmu oraz wegetarianizmu
Wegetarianizm polega na eliminacji z diety produktów mięsnych. Jeszcze do niedawna panowało mylne przekonanie, że wegetarianie nie jedzą wyłącznie mięsa zwierząt lądowych, natomiast spożywają ryby oraz owoce morza. Tymczasem, definicja wegetarianizmu oznacza całkowitą eliminację jakichkolwiek form mięsa. Natomiast, wszystko to, co pozyskuje się ze zwierząt, może być zjedzone. Chodzi tutaj o na przykład: wyroby mleczne, jaja, czy miody. Aktualnie można także wyróżnić coraz więcej odłamów diety wegetariańskiej. Jest to między innymi dieta fleksitariańska, opierająca się na okazjonalnym jedzeniu mięsa,
chociażby wtedy, gdy ktoś wybiera się na obiad do restauracji. Inną odmianą jest laktowegetarianizm, a więc dopuszczenie w diecie produktów mlecznych. Można także wyróżnić skrajne odmiany weganizmu: witarianizm wykluczający termiczną obróbkę żywności albo frutarianizm, zezwalający na spożywanie takich owoców i warzyw,
które już wcześniej spadły na ziemię lub tych, których spożycie nie dopuści do zniszczenia danej rośliny.
Do skrajnych odmian wegetarianizmu zalicza się dieta wegańska. Ten nurt dotyczy bowiem nie tylko diety, ale również ubrań albo kosmetyków. W potrawach wegańskich nie znajdzie się również produktów pochodzących od zwierząt, tak jak w przypadku diety wegetariańskiej. Weganizm uważany jest bardziej za styl życia, chociażby ze względu na to, że weganie nie uczestniczą w wydarzeniach, w których tłem są zwierzęta.
Zalety i wady diety pozbawionych produktów odzwierzęcych
Osoby przechodzące na diety bezmięsne przede wszystkim podają wśród swoich powodów powody etyczno – moralne. Poza tym, że nie zgadzają się one z warunkach panujących
w hodowlach oraz z cierpieniem istot żywych, kierują się także względami zdrowotnymi. Rezygnacja z mięsa równoznaczna jest z wprowadzeniem produktów roślinnych,
wobec czego wraz ze spożywaniem konkretnych posiłków do organizmu dostarczane jest
o wiele więcej błonnika, a także witamin, minerałów oraz antyoksydantów. Tego typu menu bardzo dobrze wpływa na pracę układu pokarmowego oraz stabilizuje poziom cholesterolu we krwi. Przeprowadzone w przeszłości obserwacje dowiodły również, że wśród osób
nie jedzących mięsa rzadziej pojawiają się choroby nowotworowe.
Należy nadmienić, że o ile weganizm i wegetarianizm mają sporo zalet, to niepozbawione są też wad. Jako, że są to diety eliminacyjne, liczba wykluczeń w ich obrębie jest spora. Zwłaszcza, gdy chodzi o dietę wegańską. Nie ma w niej na przykład tak korzystnych dla organizmu miodów albo bogatych w zdrowe tłuszcze ryb. U osób stosujących diety bezmięsne może pojawić się problem nieodpowiedniej podaży makroskładników oraz niedobry niektórych witamin oraz minerałów. Proteiny pozyskiwane z roślin nie są na tyle pełnowartościowe, wobec czego należy je dostarczać do organizmu z innych źródeł.
W okresowych badaniach u wielu wegan i wegetarian odnotowuje się braki:
- witaminy B12,
- pierwiastków z wapnem,
- pierwiastków z żelazem,
- pierwiastków z cynkiem.
Dieta wegetariańska i wegańska – podsumowanie
Nie można zaprzeczyć, że wyeliminowanie z diety mięsa jest zarówno zdrowe, ekologiczne, jak i ekonomiczne. Znacząca redukcja ilości spożywanego mięsa,
a także spory udział produktów zbożowych i roślin strączkowych pozytywnie wpływają na ogólną odporność organizmu. Dieta roślinna ma jednak nie tylko swoje zalety,
ale też i wady. Warto je poznać, zanim podejmie się osobistą decyzję, czy chcemy ją stosować.
